Governu Hahu Servisu Alargamentu Estrada Ba Fatin Perfurasaun Mina Rai Maran Posu Feto Kmaus II Iha Suku Debos

Covalima (RCCT) 12-02-25- Governu liu husi Sekretaria Estadu Asuntu Toponomia no Organizasaun Urbana (SEATOU), ne’ebé lidera ekipa nasional kompostu husi Ministeriu Petroliu Rekursu Minerais (MPRM) hamotuk ho Prezindete Autoridade Munisipiu Covalima ho nia estrutura kuda estaka hodi halo alargamentu estrada asesu ba perfurasaun mina rai maran posu feto k’maus II, iha Suku Debos, Postu Administrativu Suia.

Sekretariu Estadu Asuntu Toponomia no Organizasaun Urbana (SEATOU), Germano Santa Brites Dias, hatete molok halo servisu alargamentu ne’e maibe prosesu ne’e la’o ona kuaze tinan ida resin ona liu husi halo aprosimasaun ne’ebé Autoridade Nasional Petroliu (ANP) no Autoridade Covalima ho komunidade afetadu sira, ikus mai hetan duni rezultadu, ohin loron bele hahu ona halo servisu Alargamentu ba estrada ne’e.

“Ha’u lidera ekipa husi nasional liu husi Ministeriu Petrolio Rekursu no Minerais (MPRM) mai hamutuk ho Prezidente Autoridade Munisipal (PAM) ho estrutura tomak ohin akompaña servisu alargamentu estrada tama ba fatin perfurasaun mina, prosesu ne’e naruk tebes mai kedas husi 2023 la sala, ne’ebé maka ekipa nasional ho estrutura tomak mai hamutuk ho ANP nune’e mos mai ho autoridade munisipiu Covalima hala’o hela enkontru ho komunidade afetadu ka rai na’in sira, servisu maka’as liu liu PAM ho estrutura halo enkontru ho rai na’in para atu bele hetan fatin ida ne’e, para ita bele oferese ba iha Timor Resource hodi bele halo perfurasaun iha ne’e, situasaun ne’e la’o kedas iha tinan kotuk ita mai tiha, ita fo hela tempu iha loron 4 fulan Janeiru ita atu kontinua mai atu bele halo servisu ne’e, maibe depois ita estende ANP iha tempu ona konvida fali ekipa nasional liu husi SEATOU ho nia ekipa mai hamutuk ho autoridade sira hotu, ne’e maka ohin ita mai tau ona estaka para bele loke ona estarada ne’e tama mai laran para depois ANP ho Timor Resource bele halo ona servisu ne’e ba oin, nune’e labele dada tempu tanba servisu ne’e ema hotu nian” informa Sekretariu Estadu Asuntu Toponomia no Organizasaun Urbana (SEATOU), Germano Santa Brites Dias.

Vise Prezidente Autoridade Nasional Petrolio (ANP), Quintino Pereira Bere hatete ANP hanesan regulador ba indutria mina no gas iha Timor-Leste, bainhira ANP simu proposta husi Timor Resource atu hala’o atividade servisu fura mina iha posu Feto K’maus II ANP hamutuk ho autoridade munisipal hala’o kedas aproximasaun ho komunidade hodi hetan konkordansia no autorizasaun para bele utiliza rai refere.

“ANP maka regula operador hotu-hotu tantu iha tasi laran no rai maran, ANP maka simu proposta husi Timor Resource hakarak uza fatin ida ne’e halo perfurasaun, agora liberta rai ida ne’e hodi hetan lisensa no autoriza uza rai ida ne’e, kezerke mai fali iha ANP, atu bele mai ko’alia ho PAM ho nia ekipa tomak iha munisipiu hanesan Obras Publiku, Terras Propridade, Agrikultura, no Ambiente, husi PAM apoiu masimu husi ekipa nasional lidera husi SEATOU ekipa mai husi nasional hodi bele liberta hodi hetan lisenssa ba perfurasasun assesu dalan tama no mos fatin uza hodi halo perfurasaun” esplika Vise Prezidente Autoridade Nasional Petrolio (ANP), Quintino Pereira Bere.

Nune’e mos Prezidente Autoridade Munisipiu (PAM) Covalima, Miguel Armada Cardoso “Razão” dehan aproximasaun ne’ebé Autoridade Covalima hala’o ho komunidade afetadu sira hamotuk ema na’in hitu ne’e hetan duni rezutaldu pozitivu tanba komunidade sira konkorda atu fo sira nia rai hodi halo largamentu estrada asesu ba prefurasaun mina.

“Agradese ba aman maromak tanba Suai bele iha Feto K’maus segundu, hakarak hato’o deit katak aproximasaun ne’ebé autoridade munisipiu halo ho komunidade fo mos responsabilidade tomak husi Terra Propridade Munisipiu, Obras Publiku, agrikultura no seluk tan inklui lider komunitaria hanesan xefe suku, xefe aldeia, ita halo aproxima no halo reuniaun beibeik ne’ebé ita hala’o ona ho sira iha pozitivu mos iha negativu balu, iha pozitivu maka hatudu katak iha reuniaun primeiru sira hotu konkorda, sira hotu hakarak kontribui, na’in ba rai hamutuk ema na’in-7, so na’in ida maka iha Dili ne’e mak iha reuniaun primeiru la partisipa, maibe liu husi aproximasaun ne’ebé ita iha sira mos asina ona sira nia hakarak depois sira kontribui hatudu katak hotu-hotu kopera, ha’u fiar katak hanutuk ho ANP servisu sira ne’e kobre hotu liliu prezensa husi SEATOU otomatikamente nia rezultadu maka ohin loron ita hala’o hela ne’e” informa PAM.

Enkuantu ekipa konjuta kuda estaka ba largamentu estrada asesu ba perfurasaun mina rai maran posu feto k’maus II ne’e lidera husi SEATOU Germano Santa Britis Dias no Prezidente Autoridade Munisipiu Covalima, Miguel Armada Cardoso (Razão) hodi orienta operador uza makina exafator dudu rai no nune’e tenkinu sira bele hahu kuda estaka.

Jornalista : Julio Salinas

Editor       : Chamot Nahac       

Array